ÇATI YALITIMI
Bina dış kabuki elemanı olarak çatının, maruz kaldığı iç ve dış ortam fiziksel fiziksel koşullarının kontrolleri amacıyla yalıtım önemli bir parametredir. Yalıtılması gereken başlıca etmenler, su/buhar, ısı, ışı/radyasyon ve ses olarak sıralanabilir.
Çatı Su / Buhar Yalıtımı
Kar ve yapmur sularının uzaklaştırılması, eğimli ve kaplama esaslı çatılarda çatınınşekli yönünden önemli bir sorun oluşturmaz fakat eğimli olmayan çatılarda bu suların küçük eğimler vasitası ile su gider bölgelerine ulaştırılması gerekir. Bina iç haciminde oluşan su buharı nedeniyle bu hacimi çevreleyen tüm yapı elemanlarından geçerek dışarı çıkma eğilimindedir. Su buharının uzaklaştırılması bina da kullanılan çatı türüne göre farklılık göstermektedir. Soğuk çatılarda iç hacimde oluşacak su buharı eğer varsa taşıyıcı betonarne taşıyıcı döşemeyi, böyle bir döşeme yoksa hacmin tavanı boyunca yol alarak üstteki hava tabakasına ulaşacaktır. Su buharı burada bina çatısının kaplama kısmından ve özellikle kaplama easlı malzemelerin (kiremit, metal kaplama vb.) aralarından doğrudan dış atmosphere çıkacaktır.
Sıcak çatılarda yağış sularının aşağıya geçmesine engel olan su yalıtım katmanı su buharının dış ortama geçişini de engelleyeceğinden, özel bir önlem alınarak (havadanlık vasıtası ile ) su buharının dışarı çıkması sağlanmaktadır.
Çatı Isı Yalıtımı
Bina dış kabuğundaki ısı kaybının önemli bir kısmını çatılardan kaybedilen ısı enerjisi oluşturmaktadır. Çatılarda ısı kayıplarını engellemek için belirli niteliklere sahip çatı ısı yalıtım malzemelerinin kullanılması gerekmektedir. Kullanılacak ısı yalıtım malzemeleri binadaki çatı türüne göre değişiklik göstermektedir. Soğuk çatılarda çatı arasının mekan olarak kullanılmadığı durumlarda, ısı tutucu malzeme doğrudan döşeme üzerine serilebilir. Çatı arasının mekan olarak kullanılması durumunda, ısı yalıtım sorununun doğrudan örtü sistemi ile çözülmesi gerekmektedir.
Sıcak çatı çözümlerinde ise kullanılacak açık gözenekli ısı tutucuların noktasak yüklere karşı taşıyıcılığını artırmak maksadıyla bir şap katmanı ile birlikte kullanılması gerekirken, kapalı gözenekli ve sudan etkilenmeyen ısı tutucu malzemelerin ortaya çıkması sonucu, ısı yalıtım malzemesinin, su yalıtım katmanının üstüne uygulanabilmesi ile ters çatı yapma olanağı sağlanmıştır.
Çatı Işık / Radyasyon Yalıtımı
Sıcak çatıların ışık ve radyasyon ile ilişkileri ışık gereksinmesi ve radyasyondan korunma olarak ele alınabilir. Işık gereksinmesi için sıcak çatılarda çatı ışıklıkları yapılır. Bunlar sıcak çatı altındaki mekanlara ışık sağlamak üzere kullanılırlar.
Radyasyon sıcak çatının korunması gereken bir etmendir. Özellikle bitüm ve benzeri siyah ya da koyu renkli sıcak çatı son katmanlarının güneş radyasyonunun olumsuz etkilerinden korunması için radyasyon koruyucuları kullanılır. Bunların başında beyaz renkli yuvarlak çakıllar gelir. Bu malzeme son bitümlü katman üzerine 1-2 cm büyüklükte bitümle yapıştırılmış ince çakıl tabakası halinde bunun üzerine de 4-5- cm büyüklükte beyaz renkli serbest çakıl halinde serilerek kullanılır. Çakılın beyaz rengi radyasyonu yansıtarak alttaki alttaki bitüm katmanının ısınmasına ve çözülmesine engel olur. Bunun yanında çakıllarında arasında kalan yağış suları da bitumen ısınmasını engeller.
Sıcak
çatıların, bakım ya da onarım amacı dışında üzerinde gezilmeyen türlerinde
çakıl gibi radyasyon koruyucular uygulanırken, üzerinde gezilebilir
türlerinde çatıdan en yüksekteki katman genelde rijit bir döşeme
kaplaması olacağından, bu tür kaplamaları olan sıcak çatılarda radyasyon önemli
bir sorun oluşturmaz.
Soğuk çatılarda kullanılan çatı kaplama malzemeleri genel olarak radyasyona
dayanıklı oldukları için bu tür çatılarda radyasyonla ilgili fazladan bir önleme
gerek kalmamaktadır.
Çatı Ses Yalıtımı
Döşemelerde ses sorunu ortam ya da darbe seslerinin yalıtıması sorunu olarak anlaşılır. Özellikle ortam seslerinin döşemeden geçmemesi için döşemenin bu ses titreşimi ile membran titreşim yapmayacak derecede ağır olmalıdır. Sıcak çatılar üzerindeki değişik katmanlar ve bu katmanlar ile hareketli yükleri de taşıyacak şekilde tasarlanıp hesaplandığından, bu tür çatı döşemelerinde ortam sesinin sorun oluşturması pek gündeme gelmez. Ancak, üzerinde gezilebilir sıcak çatılarda darbe sesinin rahatsızlık vermemesi için yüzer şap şeklinde bir uygulama yapılabilir.
Soğuk çatılarda genel olarak kaplama ve taşıyıcı döşeme arasında hava yastığı bulunması ses yalıtımı açısından olumlu bir etki yapar. Bu tip çatılarda çatı üzerinde gezilemeyeceğinden, darbe sesi de söz konusu olmaz.