YANGIN YALITIMI
Yangın yalıtımı yangının çıkmasını önleyecek ya da yapıya hiçbir hasar verdirmeyecek bir çözüm olarak adlandırılabilir. Yangın tehlikesini mümkün olduğunca aza indirmek ve yangına hızlı bir şekilde müdahale etmek için binalarım tasarım döneminde göz önüne alınmalı ve bina yapım aşamasında da bu önlemler titizlikle uygulanmalıdır.
Gelişmiş ülkelerin hemen hepsinin yangın konusunda kendilerine özgü standartları bulunmaktadır. Ülkemizde ise yangın standardı Alman DIN 4102’ yi dikkate alarak geliştirilmiştir. DIN 4102 bu konuda en geçerli standartlardan biri olarak kabul edilmektedir.
Yapı malzemelerinin DIN 4102’ye göre ateşe ve ısıya karşı dayanıklılıkları şöyle sınıflandırılmaktadır ;
Yanamayan Malzemeler
A1 : Hiç Yanmaz
B2 : Zor Yanıcı
Yanıcı Malzemeler
B1 : Zor
Alevlenici
B2 : Normal Alevlenici
B3 : Kolay Alevlenici
Alman DIN 4102 yapı bileşenlerini de yangına karşı dayanıklılıklarına göre sınıflandırmıştır. Yapı bileşenlerinin yangının yayılmasına engel olabildiği süreler ;
Yangına Son
Derece Dayanıklı : En Az 180 dakika – F180
Yangına Çok Dayanıklı : En Az 120 dakika – F120
Yangına Dayanıklı : En Az 90 Dakika – F90
Yangın Çok Önleyici: En Az 60 Dakika – F60
Yangın Önleyici : En Az 30 Dakika – F30
Yukarıdaki “F” simgesi (kcal/m2) değerleri, yangın yükü olup, bir yapıda bulunan tüm yanabilen malzemelerin yanma değerinin yapının tüm alanına bölünmesi ile elde edilen değerdir.
Yangın Türlerinin Sınıflandırılması
A Türü
Yangınlar : Katı madde yangınlarıdır. ( Odun, Kömür, Kağıt vb.)
B Türü Yangınlar : Sıvı madde yangınlarıdır. ( Benzin, Yağ, Boya vb. )
C Türü Yangınlar : Gaz madde yangınlarıdır. ( LPG, Metan, Havagazı vb. )
D Türü Yangınlar : Lityum, potasyum, alüminyum gibi yanabilen hafif ve aktif
metallerle, radyo aktif maddeler yangınıdır.
E Türü Yangınlar : Bir yangın sınıfı sayılmamaktadır. Elektrik ve elektrikli
cihazların sebebiyet verdiği yagınlar bazı standartlarda sınıf olarak
tanımlanmaktadır.
Yangın Yalıtım Malzemeleri Nelerdir
Yangın yalıtımında en çok kullanılan malzeme taş yünüdür. Yangın duvarı ve yangın kapısı gibi elemanlarda daha çok kullanılmaktadır. Özellikle yüksek katlı binalarda ısı yalıtımı ve ses yalıtım malzemesi olarak ve yangın durdurma özelliğinden dolayı bu malzeme kullanılmalıdır.
Yalıtım malzemelerinin yangına karşı direnç süreleri 30 dakikalık zaman birimi baz alınarak gruplandırılır. Yalıtım malzemeleri 3 esas grup olarak incelenir.
Hayvansal ve Bitkisel Kökenliler
Mantar, ahşap, lif levhalar, ahşap talaş levhalar, bitkisel dokumalık lifler (yün, pamuk vb.), saman, çeltik kapçığı, kurutulmuş yosunlar bu sınıfa girerler.
Bu malzemeler yanma sıcaklığına eriştikleri zaman yanabilmektedir, eğer ürün bileşenlerinde yangın dayanımı sağlayan maddeler (çimento, manyezit vb.) varsa zor alev alan yalıtım malzemeleri sınıfına girer.
Mineral Kökenliler
Asbest lifleri, cam liftleri, taş yünü, seramik yünü, cam köpüğü, fosil silisli topraklar, genleştirilmiş perlit ve ponza taşı.
Bu malzemelerin bazıları 250 oC dereceye kadar dayanmakta, daha yüksek sıcaklıklarda bağlayıcıları bozulmaktadır. Bazıları 600-700 oC derecede erir. Bir çoğu ise yüksek sıcaklığa dayanıklıdır. Bu sınıf yalıtkanlar yangın esnasında bozulsalar bile yanmaz ve yangına katkıda bulunmazlar.
Sentetik Kökenliler
Bu sınıftaki malzemeler genellikle hücresel boşluklu olarak üretilmiş sünger görünümüne sahip plastiklerden elde edilen malzemelerdir. PVC köpükleri, polistren köpükler, poliüretan köpükler, fenol köpüğü vb. malzemeler bu sınıfa girer.
Bu malzemelerin sürekli kullanım sıcaklığı 60 oC olup 120 oC derecede ayrışmaya, zehirli gaz çıkartmaya ve bir süre sonra yanmaya başlarlar.